Nie występuje tu pieniądz jako pośrednik w wymianie, gdyż ekwiwalentem w tej wymianie jest inny towar. Pieniądz występuje tu wyłącznie jako miernik wartości wymienianych wzajemnie towarów, gdyż służy tylko do określenia wartości fizycznych wielkości zamienianych dóbr.
Zasadnicza niedogodność barteru, polegająca na wzajemnym dobraniu partnerów w ten sposób, by każdy z nich potrzebował tego właśnie towaru oferowanego przez drugą stronę i o tej akurat wartości, może być w pewnym stopniu złagodzona przez zorganizowanie transakcji kompensacyjnej. Transakcja kompensacyjna polega na tym, że w każdym z krajów występuje po dwóch partnerów – jeden eksporter i jeden importer. Eksporter szuka w drugim kraju wyłącznie odbiorców swego towaru, importer zaś jest zainteresowany tylko ofertami sprzedaży zagranicznych kupców. Tu także następuje dostawa towarów między partnerami z różnych krajów bez transferu dewiz. Ze względu na rozdzielenie eksportu od importu rozliczenia pieniężne następują w walucie krajowej między eksporterem a importerem w danym kraju. Przebieg transakcji kompensacyjnej przedstawia rys. 5.
W transakcje kompensacyjne mogą włączyć się firmy pośredniczące, np. agenci, co wpływa na wzrost operatywności w zawieraniu transakcji. W wyjątkowych wypadkach, jeżeli nie można zrównoważyć dostaw towarów i w jednym z krajów pozostaje nadwyżka nie wyrównana dostawami towarów, zwana szpicą, dopuszcza się rozliczenie dewizowe między krajami. W nomenklaturze anglosaskiej, stosowanej na przy- kład w W. Brytanii, Kanadzie, USA, nie ma odrębnego pojęcia dostaw kompensacyjnych, gdyż obydwie formy bezdewizowej wymiany towarów nazywane są barterem.
Leave a reply