Wielkość zjawisk badanych w trakcie analizy ekonomicznej oraz ich zmiany określa się za pomocą różnych wskaźników ekonomicznych. Pojęcie wskaźnika w analizie ekonomicznej jest traktowane szerzej i obejmuje nie tylko wskaźniki w znaczeniu dosłownym, lecz wszelkie liczbowe informacje charakteryzujące zjawiska ekonomiczne zachodzące w jednostce gospodarczej. Wskaźniki stosowane w analizie ekonomicznej występują w postaci:
– liczb bezwzględnych (absolutnych), ilustrujących wielkość konkretną lub przeciętną badanego zjawiska, np. zysk netto w wysokości 320 tys. zł, średnie zatrudnienie 27 osób:
– liczb względnych (stosunkowych, relatywnych), wyrażających stosunek wielkości dwu lub więcej zjawisk, zarówno jednorodnych, jak i różnorodnych, określonych w liczbach bezwzględnych.
Liczby bezwzględne są liczbami mianowanymi, czyli wyrażonymi w określonych jednostkach wartościowych lub naturalnych, np. w min zł, USD, kg, szt., kWh. Liczby względne mogą być oznaczone jednostkami, jakie reprezentują (np. wydajność pracy w kg/h, zużycie materiału w kg/szt. wyrobu) lub mogą być liczbami niemianowanymi (np. współczynnik wykorzystania czasu nominalnego 0,87: wzrost sprzedaży o 12%, wskaźnik uzysku 0,81). Do liczb względnych zalicza się, znane już z nauczania statystyki w poprzednich klasach, wskaźniki struktury, dynamiki, współzależności, które w analizie ekonomicznej są często stosowane.
Wskaźniki stosowane w analizie można pogrupować stosownie do przyjętych kryteriów. Z merytorycznego punktu widzenia, a więc zależnie od treści, jaką sobą reprezentują, można wskaźniki podzielić na trzy podstawowe grupy:
– wskaźniki działalności gospodarczej jednostki organizacyjnej (produkcja, handel, usługi),
– wskaźniki charakteryzujące efektywność wykorzystania środków gospodarczych.
Według tego właśnie umownego podziału wskaźniki wykorzystywane w analizie ekonomicznej zostaną omówione.
Leave a reply