Istota i rodzaje ubezpieczeń – kontynuacja

Wszystkie trzy wspomniane osoby występują na przykład w ubezpieczeniu społecznym pracowników, w którym pracodowca zawiera umowę z ubezpieczycielem oraz płaci składki i jest w tym wypadku ubezpieczającym, pracownik otrzymujący z tego tytułu świadczenia w razie niezdolności do pracy, będący ubezpieczonym, oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako ubezpieczyciel wypłacający te świadczenia. Często w stosunku ubezpieczenia mogą uczestniczyć tylko dwie osoby, na przykład wtedy, kiedy właściciel ubezpiecza swój majątek od kradzieży z włamaniem zawierając z towarzystwem ubezpieczeniowym stosowną umowę i płacąc składki. Właściciel majątku jest wtedy jednocześnie ubezpieczającym i ubezpieczonym.

W naszej praktyce gospodarczej występuje jeszcze podział na dwa główne rodzaje ubezpieczeń: ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie gospodarcze. Podstawą tego podziału jest przede wszystkim odmienność źródeł finansowania, odrębność organizacyjna ubezpieczycieli oraz przedmiot ubezpieczenia. W ubezpieczeniach społecznych źródłem finansowania są przede wszystkim składki opłacane przez pracodawców, a w niektórych tylko wypadkach przez osoby ubezpieczone, np. rolnicy, osoby prowadzące działalność gospodarczą. Ubezpieczycielem jest tu w całym kraju Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a przedmiotem ubezpieczenia jest życie, zdrowie, zdolność do pracy i możliwość zarobkowania.

W ubezpieczeniach gospodarczych składki obciążają osoby ubezpieczone, a przedmiotem ubezpieczenia jest głównie majątek lub interesy majątkowe osób prawnych i fizycznych oraz życie, zdrowie i zdolność do pracy osób fizycznych. Ubezpieczycielami jest około 30 firm asekuracyjnych posiadających zezwolenia Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej. Spośród ubezpieczeń gospodarczych można wyodrębnić ubezpieczenia majątkowe, kompensujące skutki zdarzeń losowych powodujących stratę na majątku (np. pożar, kradzież, zamoknięcie), oraz ubezpieczenia osobowe, zapewniające świadczenia osobom w razie utraty zdrowia, kalectwa itp.

Ubezpieczenia mogą mieć charakter ubezpieczeń dobrowolnych, kiedy umowa o ubezpieczenie zawarta jest na podstawie wolnej decyzji ubezpieczającego, oraz ubezpieczeń obowiązkowych zawieranych z mocy prawa.