Metoda proporcji obejmuje dwie odmiany: metodę ekstrapolacji oraz metodę proporcji stałych. Metoda ekstrapolacji polega na przyjęciu dotychczasowego trendu w rozwoju danej wielkości i zastosowaniu wskaźnika wyrażającego natężenie tego trendu w okresach planowych. Metoda proporcji stałych opiera się na założeniu, że dotychczasowy stosunek między dwiema wielkościami planistycznymi nie ulegnie zmianie i współczynnik obrazujący tę relację stosowany jest w obliczeniach dla okresu planowego. Przykładem zastosowania metody proporcji stałych jest współczynnik przewozowości używany w planowaniu transportu, określający stosunek ilości towaru podlegającej przewiezieniu do ogólnej ilości produkcji tego towaru. Jeżeli współczynnik przewozowości dla zboża wyprodukowanego w danym województwie wynosi 0,25, co oznacza, że z każdej wyprodukowanej tony zboża na danym terenie wywozi się poza województwo 250 kg, to w wypadku produkcji w roku planowym w wysokości 300 000 t zbóż, przewiezionych zostanie 300 000 0,25 = 75 000 t i tę wielkości należy uwzględnić w planowaniu przewozów.
Metoda simpleks, zaliczana do matematycznych metod planowania, służy do poszukiwania rozwiązania optymalnego dla określonych wielkości planowych, a więc na przykład takiej produkcji, która daje największy zysk lub najniższe zużycie czynników produkcji. W tym celu oblicza się kolejne rozwiązania, aż do znalezienia takiego, które w danych warunkach jest najlepsze. Poszukiwanie kolejnych lepszych rozwiązań nazywa się również metodą kolejnych przybliżeń lub iteracją.
Leave a reply