W porównaniu z omówionymi już sposobami rozliczeń wynikających z wymiany międzynarodowej, regulowanie zobowiązań zagranicznych za pomocą dewiz jest najprostszym, stosunkowo szybkim i najbardziej korzystnym sposobem wyrównywania wzajemnych zobowiązań.
W obrocie międzynarodowym wyróżnia się nie uwarunkowane formy zapłat i uwarunkowane formy zapłat. Nie uwarunkowane formy zapłat, do których zalicza się przede wszystkim czeki i przekazy bankowe (pisemne lub telegraficzne polecenie wypłaty z rachunku posiadanego w banku zagranicznym), polegają na tym, że wypłata środków pieniężnych nie jest uzależniona od spełnienia jakichkolwiek warunków przez osobę, na rzecz której dokonywana jest wypłata.
W transakcjach kredytowych, a nawet transakcjach gotówkowych z kontrahentami zagranicznymi, często stosowane są weksle trasowane, czyli ciągnione, nazywane po prostu tratą. Istota weksla i osoby występujące w płatnościach wekslowych zostały już dość szczegółowo omówione w pierwszej części podręcznika i dlatego tu zostanie to pominięte.
Do uwarunkowanych form zapłat należą te, w których dokonanie zapłaty uzależnione jest od wypełnienia określonych warunków, np. otrzymania towaru, wysyłki towaru, i do tych form zalicza się inkaso oraz akredytywę. W obrotach zagranicznych, spośród różnych odmian inkasa, stosuje się najczęściej inkaso dokumentowe, które polega na wydaniu przez bank powierzonych mu dokumentów towarowych w zamian za pobranie (inkasowanie) określonej należności lub w zamian za zabezpieczenie zapłaty w przyszłości. To zabezpieczenie zapłaty w przyszłości wyraża się przeważnie w zaakceptowaniu przez importera ciągnionego na niego przez eksportera weksla trasowanego. Do podstawowych dokumentów towarowych należą dokumenty stwierdzające wysłanie towaru pod adresem wskazanym przez importera: faktura, dokumenty przewozowe (np. konosament, listy przewozowe) i dokumenty ubezpieczeniowe (np. polisa, nota kryjąca). Dokumenty te zostały już scharakteryzowane w pierwszej części podręcznika. W typowym inkasie dokumentowym występuje z reguły czterech współuczestników:
– eksporter, który po wysłaniu towaru za granicę składa w swoim banku zlecenie inkasa wraz z wymaganymi dokumentami towarowymi,
– bank eksportera, zlecający bankowi korespondentowi za granicą inkaso należności od importera w zamian za dokumenty towarowe,
– bank zagraniczny (importera), wykonujący zlecenie inkasowe, a więc wydający dokumenty towarowe importerowi po zainkasowaniu należnej sumy pieniężnej (lub uzyskaniu akceptu traty), którą przesyła z kolei do banku eksportera,
– importer, który daje dyspozycje pokrycia ze swego rachunku albo przekazuje do swego banku należność (lub akceptuje tratę), w zamian za co otrzymuje dokumenty towarowe upoważniające go do wejścia w posiadanie towaru.
Leave a reply