Przedmiotem ubezpieczeń społecznych jest ochrona ubezpieczeniowa zdrowia, zdolności do pracy i możliwości zarobkowania oraz życia człowieka. Ubezpieczenie społeczne zapewnia świadczenia pieniężne i rzeczowe w razie wypadków losowych powodujących określone potrzeby materialne wynikłe z takich zdarzeń losowych, jak na przykład choroba, wypadek przy pracy, inwalidztwo, bezrobocie, śmierć. Omawiane ubezpieczenie wiąże się również z zaopatrzeniem emerytalnym oraz z wypłatą zasiłków pracownikom mającym rodzinę na utrzymaniu, zasiłków macierzyńskich i innych. Ubezpieczenie społeczne, jako forma ubezpieczenia obowiązkowego wynikającego z przepisów odpowiednich aktów prawnych, było początkowo bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy i odnosiło się tylko do osób związanych z prawnym stosunkiem pracy i członków ich rodzin. Z biegiem czasu zaczęło ono obejmować coraz szersze kręgi społeczeństwa: nie będących pracownikami i wykonujących pracę podporządkowaną, np. właścicieli gospodarstw rolnych, adwokatów, rzemieślników, a od kilkunastu lat wszystkie osoby prowadzące wszelką działalność gospodarczą. Obecny system ubezpieczenia społecznego w Polsce jest zatem produktem kilkudziesięciu lat rozwoju.
Ubezpieczenia społeczne prowadzone są w Polsce głównie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który jest centralnym organem administracji państwowej, podległym Ministrowi Pracy i Polityki Socjalnej. Zakładem kieruje prezes powołany przez Prezesa Rady Ministrów. Stan prawny, czyli status Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nadawany jest przez Radę Ministrów na wniosek Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Pomimo formalnego usytuowania ZUS w administracji państwowej jego działalność ubezpieczeniowa oraz koszty funkcjonowania tej instytucji nie są pokrywane z finansującego całą administrację państwową budżetu państwa, lecz w decydującej mierze ze składek na ubezpieczenie społeczne.
Leave a reply