Koszty własne przedsiębiorstwa mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów, lecz najczęściej sprowadza się koszty do trzech zasadniczych układów:
– układu rodzajowego,
– układu funkcjonalnego (według miejsc powstania),
– układu kalkulacyjego.
Układy te charakteryzują koszty z punktu widzenia ewidencyjno-organizacyjnego. Na cele analizy gospodarczej i do celów sprawozdawczych grupuje się również koszty według układu analityczno-ekonomicznego. Układ rodzajowy kosztów określa, jakiego rodzaju koszty proste, czyli koszty obejmujące jednorodne składniki, ponosi przedsiębiorstwo. Koszty w układzie rodzajowym charakteryzują się tym, że obejmują całkowitą sumę kosztów danej kategorii w przedsiębiorstwie, bez względu na to, w jakim miejscu powstały i w jakim celu zostały poniesione. Układ ten umożliwia badanie i porównywanie struktury kosztów. W ramach układu rodzajowego można podzielić koszty na następujące grupy:
– zużycie materiałów i energii,
– usługi obce, np. remontowe, transportowe,
– podatki i opłaty, np. podatki od środków transportu, od nieruchomości, podatek YAT nie podlegający potrąceniu, podatek akcyzowy,opłaty skarbowe, opłaty za korzystanie ze środowiska,
– wynagrodzenie za pracę,
– narzuty na wynagrodzenia, np. składki na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
– świadczenia na rzecz pracowników, np. odpisy na fundusz świadczeń socjalnych, koszty posiłków regeneracyjnych, koszty bhp i ochrony zdrowia,
– amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
– pozostałe koszty, np. koszty spowodowane likwidacją i sprzedażą środków trwałych, zapłata odszkodowań, koszty zaniechanej produkcji.
Leave a reply