Układ planu gospodarczego

Plan gospodarczy przedsiębiorstwa zawiera kompleksowy program działania w oznaczonym okresie, którym najczęściej jest jeden rok, określający jak osiągnąć założony cel funkcjonowania jednostki gospodarczej.

Na plan gospodarczy obejmujący całą działalność przedsiębiorstwa składają się plany cząstkowe, zwane również planami odcinkowymi, które ograniczają się do poszczególnych funkcji spełnianych przez jednostkę gospodarczą. Typowy układ planu gospodarczego obejmuje:

– zadania i cel działalności przedsiębiorstwa,

– bazę techniczną przedsiębiorstwa i jej rozwój,

– środki zapewniające realizację zadań,

– koszty działalności i finanse firmy.

Zadania wynikają z rodzaju działalności jednostki gospodarczej i objęte są planem produkcji i jej sprzedaży w przedsiębiorstwie przemysłowym, planem działalności handlowej lub obrotu towarowego w handlu, planem przewozów w transporcie itp. Bazę techniczną dla wykonania zadań stanowi majątek trwały, a rozwój tej bazy uwzględniony jest na przykład w planie inwestycji lub modernizacji i zastosowania postępu technicznego dla jej unowocześnienia. Środki zapewniające realizację zadań to głównie surowce i materiały objęte planem zaopatrzenia oraz pracownicy i ich wynagrodzenia objęte planem zatrudnienia i płac. Koszty działalności jednostki gospodarczej i jej finanse objęte są planem kosztów, przedstawiającym wysokość i strukturę nakładów związanych z funkcjonowaniem firmy, oraz planem finansowym, określającym źródła finansowania działalności oraz wynik przedsiębiorstwa.

Plan gospodarczy składa się z dwóch podstawowych części ściśle od siebie współzależnych. Pierwsza, to część rzeczowa planu, zwana również częścią techniczną lub planem technicznym. Część ta obejmuje wielkości planowane w jednostkach fizycznych (ilościowych) i jednostkach pieniężnych (wartościowych), np. wielkość produkcji i sprzedaży, rozwój bazy technicznej, ilość i wartość zakupionych i zużytych surowców i materiałów, liczba zatrudnionych pracowników i ich wynagrodzenie. Działania zmierzające do ustalenia tych wielkości nazywane są zwykle planowaniem rzeczowym. Druga część, określana również częścią ekonomiczną lub finansową, obejmuje koszty oraz wynik finansowy przedsiębiorstwa. Ustalanie programu i zamierzeń z tego zakresu następuje w wyniku planowania finansowego. Przedstawiony układ planu gospodarczego pozwala w sposób logiczny i usystematyzowany określić kierunki działań i zadania firmy w objętym planem okresie.