Category Biznes

Działalność inwestycyjna kończy się z chwilą odbioru inwestycji do eksploatacji, co następuje na podstawie protokołu odbioru spisywanego między wykonawcą inwestycji a inwestorem. Stwierdzone w trakcie odbioru usterki powinny być przez wykonawcę usunięte. To samo dotyczy usterek, jakie mogą wystąpić po odbiorze, lecz w czasie okresu gwarancyjnego, który może wynosić nawet 3 lata od chwili odbioru obiektów budowlanych.

Często w ustalaniu warunków płatności dostawcy towarów stosują skonto. Skonto jest to procentowy upust udzielany od sumy rachunku w zamian za wcześniejszą zapłatę w ramach określonego terminu. Jeżeli na przykład rachunek opiewa na 600 zł, a warunki płatności określone przez wystawcę rachunku stanowią, że rachunek ma być spłacony do 30 dni, kiedy zaś zapłata nastąpi w terminie 7 dni, wówczas stosowane jest skonto 3%, to w wypadku uregulowania płatności w terminie 7- dniowym, kupujący zapłaci o 18 zł mniej (600 zł – 3 % = 18 zł), czyli 582 zł. Kiedy kupujący dysponuje wolnymi środkami, opłaca się mu korzystać ze skonta.

Kapitał własny podmiotu gospodarczego oraz inne środki będące do jego dyspozycji (np. zobowiązania) często nie są wystarczające do sfinansowania zamierzonej działalności gospodarczej. W takim wypadku jednostka gospodarcza może zaciągnąć kredyt bankowy, ale bank nie ma obowiązku jego udzielenia. Bank udziela kredytu po stwierdzeniu, że przedsiębiorstwo ma zdolność kredytową, przez co rozumie się zdolność jednostki gospodarczej do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami. Oznacza to, że stan majątkowy przedsiębiorstwa i osiągane wyniki finansowe działalności gospodarczej stanowią pełne zabezpieczenie terminowej spłaty udzielanych przez bank kredytów. Jeżeli wypłacalność jednostki jest wątpliwa, może ona otrzymać kredyt zabezpieczony gwarancją innego banku lub poręczeniem podmiotu gospodarczego o dobrej kondycji gospodarczej lub innym prawnym zabezpieczeniem spłaty kredytu.

Podjęta decyzja o zakupie zostanie zrealizowana, jeżeli powstanie sytuacja sprawiająca, że konsument towar kupi. Sytuację tę może określać i tworzyć wiele warunków, np. nastrój konsumenta, zachowanie się otoczenia, niezmienność powodów zakupu, posiadanie pieniędzy na zakup i wiele innych. Zainteresowania marketingowe nie powinny kończyć się z chwilą dokonania zakupu przez nabywcę, gdyż nabywca może być z nabytego produktu zadowolony, lecz może też produkt nie spełniać jego oczekiwań. Poznanie przyczyn, zwłaszcza braku satysfakcji z nabycia produktu, i dążenie do ich wyeliminowania powinno być istotą dalszych działań marketingowych, gdyż jest duże prawdopodobieństwo, że zadowolony klient będzie powtarzał zakupy tego właśnie produktu.

Analiza struktury asortymentowej produkcji i sprzedaży towarów pozwala ustalić, czy jednostka gospodarcza dostosowała swą działalność do zapotrzebowania rynku. Struktura asortymentowa produkcji jest wyrazem możliwości technicznych, surowcowych oraz kadrowych przedsiębiorstwa i każda zmiana ustalonej struktury asortymentowej może negatywnie wpłynąć na możliwości produkcyjne, wydajność pracy, koszty itp. Podstawowym jednak wyznacznikiem zmiany struktury asortymentowej są potrzeby rynku i do nich tę strukturę należy dostosować, mimo że wspomniane wskaźniki mogą ulec pogorszeniu.

Czas efektywny oblicza się odliczając od czasu nominalnego czas przerw (przestojów) na naprawy maszyn i konserwację. W podanym wyżej przykładzie przypadają na nie w roku średnio 264 godziny, efektywny czas pracy wynosi więc 2112 – 264=1848 h. W praktyce stosowany jest współczynnik wykorzystania czasu nominalnego, który jest stosunkiem czasu efektywnego do nominalnego i w podanym przykładzie wynosi: 1848:2112 = 0,875 lub 87,5%. Znając czas nominalny i współczynnik jego wykorzystania można obliczyć czas efektywny jako iloczyn czasu nominalnego i wspomnianego współczynnika. W omawianym przykładzie wynosi on: 2112-0,875=1848 h. W celu określenia efektywnego czasu pracy wszystkich maszyn w danej jednostce produkcyjnej, potrzebnego do obliczenia jej zdolności produkcyjnej, mnoży się przez siebie liczbę czynnych maszyn, czas nominalny maszyny na jedną zmianę, współczynnik wykorzystania czasu nominalnego i współczynnik zmianowości. Jeżeli przyjmiemy dane poprzednio obliczone, efektywny czas pracy wszystkich maszyn, których jest 25, wynosi: 25 maszyn-2112 h-0,875-2,12 = 97 944 h.

Strategia segmentacji stosowana jest głównie na rynku konsumpcyjnym nabywców indywidualnych i dlatego w dalszych wywodach zasadniczy akcent zostanie położony na kryteria segmentacji tego właśnie rynku. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorstwa wytwarzające dobra inwestycyjne i zaopatrzeniowe mogą tę sprawę pomijać. Grupują one nabywców według innych kryteriów niż na rynku konsumpcyjnym. W odniesieniu do nabywców instytucjonalnych (jednostki gospodarcze, instytucje, organizacje itp.) trzeba uwzględnić takie kryteria, jak: branża i wielkość nabywcy, lokalizacja, średnie zużycie danego produktu w roku, wielkość przeciętnego zamówienia, stosowana technologia itp.

Inwestycje podzielić można również na inwestycje odtworzeniowe i rozwojowe. Inwestycje odtworzeniowe, zwane również restytucyjnymi, polegają na zastąpieniu zużytych środków trwałych nowymi i służą utrzymaniu dotychczasowego poziomu działalności gospodarczej. Często w ramach inwestycji odtworzeniowych wymienia się używane urządzenia na urządzenia o wyższym poziomie technicznym oraz unowocześnia się procesy wytwórcze i dlatego tego rodzaju inwestycje nazywane są odtworzeniowo-modernizacyjnymi.

Oprocentowanie kredytów jest zawsze znacznym obciążeniem dla jednostki gospodarczej korzystającej z kredytu. Dlatego istotną sprawą jest porównanie osiąganych z działalności gospodarczej efektów, uzyskanych dzięki jej finansowaniu kredytem, z kosztami uzyskania kredytu, w których najważniejszą pozycję zajmuje oprocentowanie. Oprocentowanie kredytu w ofertach kredytowych określane jest w stosunku rocznym i nieraz dodaje się skrót p.a. (łac. pro anno – rocznie, w stosunku rocznym). Obok oprocentowania kredytu w skład kosztów jego uzyskania wchodzą różnego rodzaju opłaty manipulacyjne i prowizje. W obliczaniu rzeczywistego obciążenia działalności gospodarczej kosztami kredytu należy brać pod uwagę nie tylko nominalną wysokość oprocentowania i opłat dodatkowych, ale również terminy, w jakich ma następować spłata kredytu w całości lub w ratach. Sposób uwzględniania kosztów kredytu, a zwłaszcza oprocentowania, w rachunku ekonomicznym ilustrują dalej podane przykłady.

Znajomość organizacji i etapów badań analitycznych nie wystarczy jeszcze do należytego poznania zjawisk ekonomicznych oraz ich wzajemnych współzależności. Dla właściwej i wnikliwej oceny całości powiązań przyczynowo-skutkowych należy prześledzić stan i rozwój poszczególnych elementów działalności jednostki gospodarczej. Do tego celu służą określone metody postępowania, które są niezbędne do przeprowadzenia procesu analizy. Teoria i praktyka analizy ekonomicznej zna wiele metod postępowania, wśród których w badaniu procesów gospodarczych w przedsiębiorstwie podstawową rolę pełnią metody szczegółowe. Metody szczegółowe analizy określają sposób postępowania z materiałami analitycznymi będącymi do dyspozycji, tryb badań zjawisk oraz ocenę przemiotu badania po to, by umożliwić wykrycie związków przyczynowo-skutkowych. Metody te dotyczą więc w zasadzie mechanizmu badań analitycznych. Do najczęściej stosowanych metod szczegółowych w analizie ekonomicznej przeprowadzanej w jednostce gospodarczej zaliczyć można metodę porównań, metodę odchyleń i metodę kolejnych podstawień, które omówimy w kolejnych punktach rozdziału.

Analiza zatrudnienia obejmuje przeważnie badanie wielkości i struktury zatrudnienia, kwalifikacji zatrudnionych, wykorzystania czasu pracy oraz wydajności pracy, analiza płac polega zaś na badaniu struktury i wielkości wynagrodzeń, średniej płacy oraz związków dynamiki średniej płacy z wydajnością pracy. Badanie wielkości i struktury zatrudnienia odbywa się za pomocą wskaźników dynamiki i wskaźników struktury, a zakres tych badań zależy od potrzeb sprecyzowanych przez zarząd firmy. W analizie wielkości i struktury zatrudnienia należy mieć na uwadze zakres, rodzaj i wielkość zadań gospodarczych przedsiębiorstwa.

Podatek akcyzowy jest stosowany niezależnie od omówionego już podatku od towarów i usług (VAT). Podatkowi akcyzowemu, który potocznie nazywany jest akcyzą, podlegają tylko niektóre towary. Do towarów tych należą na przykład napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, paliwa silnikowe i oleje smarowe, samochody osobowe, sprzęt elektroniczny wysokiej klasy, sól, zapałki, karty do gry, skóry futrzane, urządzenia do gier losowych i inne.