Blog Archives

Cechą charakterystyczną zużycia ekonomicznego jest to, że odnosi się ono do ściśle określonych warunków. Zmiana miejsca użytkowania lub zmiana przeznaczenia może uczynić eksploatację danego środka trwałego ekonomicznie opłacalną. Na przykład wspomniany parowóz, który w eksploatacji na kolei jest nieopłacalny, może być opłacalny w transporcie wewnętrznym lub przetaczaniu wagonów.

Środki trwałe uczestniczące w procesie gospodarczym przedsiębiorstwa zużywają się, co jest szczególnie widoczne w wypadku maszyn i urządzeń oraz środków transportu. Zużycie związane z eksploatacją maszyn i urządzeń może być wynikiem działania czynników mechanicznych, np. ścieranie się współpracujących z sobą elementów maszyn, czynników cieplnych, np. odhartowanie się i zmiana twardości części maszyn, czynników chemicznych, wywołujących korozję części itp. Na zużycie mogą oddziaływać również czynniki związane ze środowiskiem, w którym maszyna pracuje, takie jak na przykład zapylenie lub zawilgocenie atmosfery.

Trzecią grupę stanowi plan rozwoju firmy, określający warunki, jakie muszą być spełnione, by osiągnąć zamierzoną produkcję i sprzedaż, sposób funkcjonowania firmy w przyszłości (tryb zarządzania, struktura organizacji sprzedaży), formę zagospodarowania środków inwestycyjnych (plan inwestycji), znaczenie rozwoju firmy dla miejscowości i regionu, liczbę nowych miejsc pracy.

Jak już wspomniano, przed podjęciem decyzji o udzieleniu kredytu oraz w trakcie jego wykorzystywania bank ocenia, czy efektywność gospodarowania i stan majątkowy kredytobiorcy zapewniają wypłacalność gwarantującą zwrot kredytu z odsetkami w umownych terminach spłaty. Badanie zdolności podmiotu gospodarczego do zaciągania zobowiązań odbywa się zwykle na podstawie różnych danych o wynikach gospodarczych i sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej oraz ich wzajemnych relacji wyrażonych we wskaźnikach umożliwiających syntetyczną ocenę standingu finansowego. Nie ma jednego wzorcowego trybu postępowania w ocenie jednostki gospodarczej ani z góry określonej liczby wskaźników i dlatego poszczególne banki mogą stosować różne mierniki do analizy ekonomicznej podmiotów gospodarczych w zakresie zdolności samofinansowania i możliwości płatniczych na cele kredytowania.

Nie wszystkie wymienione formy kooperacji między przedsiębiorstwem a bankiem są stosowane przez każdy bank. Niektóre banki mogą nie mieć warunków do wykonywania określonych czynności, np. brak skrytek sejfowych, brak warunków do świadczenia usług konsultacyjno-doradczych. Inne czynności bankowe wymagają zgody organów administracji rządowej lub Prezesa Narodowego Banku Polskiego, np. obrót wartościami dewizowymi, emisja papierów wartościowych.

Analiza struktury kosztów pozwala poznać skład wewnętrzny kosztów i opiera się zazwyczaj na stosunku procentowym poszczególnych elementów kosztów do całości kosztów. Struktura kosztów w układzie rodzajowym jest jednym z ważniejszych wskaźników charakteryzujących koszty własne w poszczególnych działach gospodarki, gałęziach i branżach. Zestawienie porównawcze struktury kosztów według układu rodzajowego z planem, z wykonaniem w poprzednich okresach lub między jednostkami gospodarczymi tej samej branży wskazuje w zasadzie kierunek badań analitycznych.

Przedmiotem ubezpieczenia w handlu zagranicznym jest obrót towarowy z zagranicą i obsługa tego obrotu. Ze względu na różnorodność zawieranych transakcji oraz na stosunkowo długie trasy przebiegu towarów i dłuższy okres przebywania ładunków w drodze, w obrotach zagranicznych wykształciło się wiele rozmaitych form ubezpieczeń. Uwzględniając obiekt ubezpieczenia można podzielić ubezpieczenia w handlu zagranicznym na ubezpieczenia ładunków (cargo), ubezpieczenia środków transportu (casco) i ubezpieczenia finansowe.

Przedmiot leasingu może po upływie uzgodnionego w umowie terminu wrócić do leasingodawcy bądź może przechodzić na własność leasingobiorcy. Z tego względu rozróżniamy leasing operacyjny oraz leasing finansowy.

Wszystkie trzy wspomniane osoby występują na przykład w ubezpieczeniu społecznym pracowników, w którym pracodowca zawiera umowę z ubezpieczycielem oraz płaci składki i jest w tym wypadku ubezpieczającym, pracownik otrzymujący z tego tytułu świadczenia w razie niezdolności do pracy, będący ubezpieczonym, oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako ubezpieczyciel wypłacający te świadczenia. Często w stosunku ubezpieczenia mogą uczestniczyć tylko dwie osoby, na przykład wtedy, kiedy właściciel ubezpiecza swój majątek od kradzieży z włamaniem zawierając z towarzystwem ubezpieczeniowym stosowną umowę i płacąc składki. Właściciel majątku jest wtedy jednocześnie ubezpieczającym i ubezpieczonym.

Podział kosztów na rzeczowe i osobowe wynika z udziału zaangażowania składników majątku trwałego i obrotowego oraz pracy ludzkiej w całości kosztów. Do kosztów rzeczowych zalicza się przykładowo amortyzację maszyn i urządzeń, zużycie materiałów, surowców i energii. Koszty osobowe odnoszą się do nakładów pracy ludzkiej i obejmują wynagrodzenia i narzuty na płace oraz odpisy na fundusz świadczeń socjalnych.

Należy podkreślić tu podstawowe znaczenie ostatniej przemiany następującej z chwilą sprzedaży wyrobów gotowych, gdyż wówczas zakład przemysłowy otrzymuje odpowiednią sumę środków pieniężnych. Suma ta jest przeważnie wyższa od początkowej sumy środków pieniężnych, gdyż obejmuje wszystkie koszty powstałe w trakcie produkcji, tj. koszty płac, amortyzacji i inne oraz zysk producenta. Za środki pieniężne otrzymane ze sprzedaży wyrobów przedsiębiorstwo ponownie nabywa surowce i materiały, by rozpocząć produkcję następnej partii wyrobów i przedstawiona przemiana form składników majątku obrotowego rozpoczyna się od nowa.

W sprzedaży produktu istotną rolę odgrywa opakowanie, dlatego że jest ono traktowane jako składnik działania marketingowego. Oprócz funkcji ochronnych dla produktu w czasie transportu, magazynowania i sprzedaży opakowanie spełnia również nie mniej ważne funkcje estetyczne i informacyjne. Swym kolorem, kształtem i innymi cechami powinno ono zachęcić do kupowania konkretnego produktu. Powinno również ułatwiać użytkowanie i konsumpcję towaru.

Rentowność, rozumiana jako zjawisko osiągania przychodów z działalności podmiotu gospodarczego przewyższających koszty jej prowadzenia, jest podstawowym celem funkcjonowania jednostki gospodarczej. Ustalenie wysokości zysku w jednostce gospodarczej pozwala jedynie stwierdzić, czy jest ona rentowna, lecz nie wskazuje skali rentowności. Stopień rentowności bada się za pomocą wskaźników rentowności, wyrażających stosunek efektów ekonomicznych do poniesionych nakładów na ich osiągnięcie. Wskaźniki rentowności pokazują zatem stopień efektywności środków zaangażowanych (np. środki trwałe, obrotowe) lub zużytych (np. zużycie materiałów, płace) w działalności gospodarczej.