Category Biznes

Rzadko zdarza się, by jednostka gospodarcza wytwarzała i sprzedawała tylko jeden rodzaj produktu. Na wytwarzanie wyłącznie jednego produktu przedsiębiorstwo decyduje się przeważnie w specyficznych warunkach, kiedy na przykład przez rozwinięcie na bardzo dużą skalę produkcji jednego wyrobu chce się uzyskać znaczne obniżenie kosztu jednostkowego. Częściej jednak o wytwarzaniu jednego tylko produktu decyduje specyfika produkcji i względy techniczne, np. koksownie, wytwórnie wód mineralnych.

Kredyt oznacza stosunek ekonomiczny polegający na odstąpieniu przez jedną ze stron na rzecz drugiej strony określonej wartości w pieniądzu lub w towarach, pod warunkiem zwrotu w oznaczonym terminie ekwiwalentu tej wartości, zazwyczaj łącznie z wynagrodzeniem w postaci procentu. Strona odstępująca określoną wartość to kredytodawca (pożyczkodawca), czyli wierzyciel, otrzymujący zaś tę wartość – to kredytobiorca (pożyczkobiorca), nazywany również dłużnikiem. Termin kredyt wywodzi się z łacińskiego credere, co oznacza wierzyć, i creditum – rzecz powierzona. Kredyt powstał i rozwinął się w wyniku wymiany towarów oraz stosunków towarowo-pieniężnych, kiedy to dochodziło do oddzielenia w czasie dostawy towarów od zapłaty należności za towar.

Warunkiem należytego spełnienia zadań stawianych analizie ekonomicznej jest przede wszystkim dysponowanie właściwymi i pełnymi informacjami o przedmiocie badań oraz odpowiedni poziom organizacji prac analitycznych. Organizacja tych prac zależy od tematyki badań, rodzaju analizy oraz charakteru jednostki gospodarczej, której działalność podlega analizie. Analiza ekonomiczna wymaga zazwyczaj znacznego nakładu pracy personelu o bardzo wysokich kwalifikacjach, gdyż jakość analizy zależy w bardzo dużym stopniu od odpowiedniego doboru jej wykonawców i zapewnienia sprawnego kierownictwa.

Metoda porównań polega na porównywaniu danych ocenianych z bazą porównawczą i jest stosowana w analizie w bardzo szerokim zakresie. Wynika to głównie z faktu, że każda wielkość charakteryzująca poziom badanego zjawiska gospodarczego nabiera właściwego wyrazu dopiero wtedy, gdy wielkość tę porównuje się z danymi przyjętymi za podstawę do jej oceny. Kiedy na przykład cena za jednostkę produktu sprzedanego w okresie badanym wynosiła 128 zł, to nie można na podstawie tej informacji powiedzieć, czy ta cena jest zaniżona czy zawyżona, czy jest ceną konkurencyjną czy nie. Dopiero porównanie tej ceny z ceną przyjętą w biznes- -planie lub z ceną produktu firm konkurencyjnych w tym samym okresie, bądź też z ceną naszego produktu w okresie poprzednim, pozwoli stwierdzić, czy 128 zł to dużo, czy mało. W stosowaniu metody porównań należy przestrzegać tego, by porównywać tylko elementy jednorodne, doprowadzane uprzednio do porównywalności. Doprowadzenie do porównywalności oznacza wyłączenie z porównania czynników przypadkowych, zakłócających przebieg badanego zjawiska, lub czynników, na które jednostka gospodarcza nie ma wpływu, np. zmiana ceny energii lub taryfy przewozowej PKP, zmiana stopy podatkowej lub cła, wprowadzenie dodatkowych świadczeń na fundusz pracy.

W układzie kalkulacyjnym stosuje się pojęcie technicznego kosztu wytworzenia, które oznacza sumę kosztów bezpośrednich powiększoną o ogólne koszty wytworzenia, np. koszty wydziałowe.

Plan gospodarczy przedsiębiorstwa zawiera kompleksowy program działania w oznaczonym okresie, którym najczęściej jest jeden rok, określający jak osiągnąć założony cel funkcjonowania jednostki gospodarczej.

Układ funkcjonalny, uwzględniający miejce powstania, grupuje koszty stosownie do stanowisk pracy lub komórek organizacyjnych bądź zgodnie z określonymi funkcjami spełnianymi przez podmiot gospodarczy, powodującymi powstanie tych kosztów. Głównym celem tego grupowania jest stworzenie warunków do wewnętrznej analizy kosztów oraz ustalenia osób odpowiedzialnych za ich wysokość. Układ taki nazywany jest funkcjonalnym, ponieważ miejscami powstania kosztów są określone funkcje dotyczące przedsiębiorstwa jako całości, które mają swe odbicie w podziale procesu gospodarczego przedsiębiorstwa na procesy zaopatrzenia, produkcji i zbytu.

W miarę użytkowania środków trwałych następuje ich zużycie. Rozróżnia się zużycie fizyczne, zużycie ekonomiczne oraz zużycie ekologiczne środków trwałych.

Poziom tego wskaźnika w liczbie obrotów (w razach) wskazuje, ile razy firma odnawia swe zapasy w określonym okresie, zazwyczaj w ciągu roku: wskaźnik w dniach informuje natomiast, na ile dni sprzedaży wystarczą posiadane zapasy.

Zostały określone trzy poziomy stawki podatku od towarów i usług: 22%, 7% i 0% (stawka zerowa). Stawka w wysokości 22% jest stawką podstawową stosowaną w odniesieniu do zdecydowanej większości towarów i usług. Stawka preferencyjna w wysokości 7% obejmuje maszyny i urządzenia dla rolnictwa i leśnictwa, niektóre towary związane z ochroną zdrowia, większość wyrobów przemysłu spożywczego, artykuły dla dzieci, węgiel, energię elektryczną, niektóre materiały dla budownictwa, z usług zaś: usługi przewozowe, z zakresu łączności i niektóre z zakresu turystyki oraz wypoczynku i inne. Stawka zerowa została wprowadzona głównie na potrzeby eksportu. Oznacza to nie tylko, że towary w ostatniej fazie sprzedaży za granicę nie są obciążone podatkiem, lecz również to, że bezpośredni eksporter otrzymuje zwrot podatków zapłaconych wcześniej, we wszystkich fazach produkcji i obrotu poprzedzających eksport towaru. Jest to zastosowanie przyjętej w stosunkach międzynarodowych zasady, że podatki pośrednie powinny obciążać jedynie konsumpcję społeczności danego kraju, a towary obciążone tym podatkiem opuszczające granicę powinny być z tego podatku uwolnione.

Dystrybucja polega na doborze najbardziej efektywnych dróg, którymi produkty przesuwane są od ich producentów do ostatecznych odbiorców. Drogi te, czyli kanały dystrybucji, wyznaczane są przez ogniwa uczestniczące w sprzedawaniu wyrobów oraz przez działania oparte na wszelkich informacjach i negocjacjach niezbędnych do sprzedawania produktu. Kanały dystrybucji są dobierane i budowane w zależności od rodzaju produktu, wydolności rynku, rodzaju oraz branży przedsiębiorstwa itp.

Podstawowym miernikiem oceny działalności podmiotu gospodarczego jest wynik finansowy, gdyż miernik ten odzwierciedla w sposób całościowy osiągnięte efekty i poniesione nakłady, przy czym dodatni wynik finansowy jest zyskiem, a ujemny – stratą przedsiębiorstwa. Dążeniem każdej jednostki prowadzącej działalność gospodarczą jest osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego, ujemny wynik finansowy na dłuższą metę prowadzi bowiem do upadłości firmy. Na wynik finansowy brutto jednostki gospodarczej składają się:

Planowanie zapasów polega na ustaleniu zapasu materiału na początek i na koniec okresu planowego i wynikającego z tego przyrostu lub ubytku zapasu. Zapas na początek roku planowego jest przeważnie ustalany w drodze szacunku na podstawie przewidywanych dostaw i zużycia do końca roku poprzedzającego okres planowy (może to być również zapas faktyczny), jako zapas końcowy przyjmuje się zaś zwykle normę zapasu.