Category Biznes

Metoda proporcji obejmuje dwie odmiany: metodę ekstrapolacji oraz metodę proporcji stałych. Metoda ekstrapolacji polega na przyjęciu dotychczasowego trendu w rozwoju danej wielkości i zastosowaniu wskaźnika wyrażającego natężenie tego trendu w okresach planowych. Metoda proporcji stałych opiera się na założeniu, że dotychczasowy stosunek między dwiema wielkościami planistycznymi nie ulegnie zmianie i współczynnik obrazujący tę relację stosowany jest w obliczeniach dla okresu planowego. Przykładem zastosowania metody proporcji stałych jest współczynnik przewozowości używany w planowaniu transportu, określający stosunek ilości towaru podlegającej przewiezieniu do ogólnej ilości produkcji tego towaru. Jeżeli współczynnik przewozowości dla zboża wyprodukowanego w danym województwie wynosi 0,25, co oznacza, że z każdej wyprodukowanej tony zboża na danym terenie wywozi się poza województwo 250 kg, to w wypadku produkcji w roku planowym w wysokości 300 000 t zbóż, przewiezionych zostanie 300 000 0,25 = 75 000 t i tę wielkości należy uwzględnić w planowaniu przewozów.

Metoda porównań pozwala jedynie na określenie różnic (odchyleń) między porównywalnymi wielkościami. Do zbadania, jakie czynniki miały wpływ na powstałe odchylenia i ustalenia wysokości wpływu poszczególnych czynników na odchylenia badanego zjawiska, służy metoda kolejnych podstawień. W metodzie kolejnych podstawień można wyróżnić dwie odmiany:

Pojęcie analizy ekonomicznej może być różnie definiowane, zależnie od tego, czy dotyczy ono teorii czy praktyki gospodarowania, oraz zakresu i sytuacji, z jaką wiążemy to wyrażenie. Mając na uwadze funkcję gospodarczą analizy, obejmującą działania praktyczne, przez analizę ekonomiczną rozumie się czynności badawcze dotyczące stanu ekonomicznego i działalności jednostki gospodarczej zmierzające do postawienia diagnozy charakteryzującej całość sytuacji ekonomicznej i społecznej badanej organizacji gospodarczej. Istotą analizy jest wszechstronne badanie zjawisk gospodarczych uwzględniające ich wzajemne powiązania i wykorzystujące wszystkie dostępne materiały źródłowe. Analiza ekonomiczna polega najczęściej na podziale badanego zjawiska na części składowe, badaniu związków między częściami oraz między poszczególnymi częściami a całością badanego zjawiska.

Podział planowania na planowanie operatywne, taktyczne i strategiczne jest często związany z planowaniem bieżącym oraz krótkoterminowym i długoterminowym. Chociaż podstawami planowania operatywnego, taktycznego i strategicznego są w głównej mierze problemy, które powinny być rozwiązywane w różnych przedziałach czasowych w podmiotach gospodarczych, to jednak tego podziału nie można utożsamiać wyłącznie z długością okresu obowiązywania danego rodzaju planu. Nie można więc tego podziału planów klasyfikować tylko z punktu widzenia czasu, jaki dany plan obejmuje.

Termin marketing pochodzi od angielskiego słowa „market”, po polsku – rynek, zbyt, i oznacza przede wszystkim wiedzę o tym, jak działać na rynku, by najkorzystniej kształtować stosunki między producentem a konsumentem lub użytkownikiem produktów. Nie wystarczy tu ograniczyć swe działanie tylko do szukania zbytu dla produktu i temu podporządkować zabiegi organizacyjne w przedsiębiorstwie, lecz oznacza to całkowite przesunięcie akcentów z produktu na rynek i konsumenta. By to uzyskać, marketing wymaga przede wszystkim zmiany sposobu myślenia personelu zarządzającego firmą, który w podejmowaniu decyzji musi przede wszystkim określić, co rynek chce, co klient przyjmie, a dopiero potem uruchamiać czynności techniczne i organizacyjne. To inne, nowe ukierunkowanie myślenia w przedsiębiorstwie jest koncepcją działania na rynku, której punktem wyjścia są potrzeby konsumenta. Jednostka gospodarcza kierująca się koncepcją marketingową realizuje swe cele zaspokajając potrzeby nabywcy. Taka jednostka ustala najpierw potrzeby człowieka, które powodują zapotrzebowanie na określony produkt, i dopiero po tym ustaleniu podejmuje działania służące wytwarzaniu tego produktu. Należy więc najpierw ustalić, kim są klienci przedsiębiorstwa i czego oczekują, a po uzyskaniu na to odpowiedzi wytwarzać takie produkty, które można sprzedać. Koncepcja marketingowa traktuje działalność wytwórczą jako pochodną impulsów rynkowych i łączy się to bardzo często z lansowaniem i wytwarzaniem nowego produktu.

Za inwestycje uznaje się wykorzystanie środków finansowych na nabycie rzeczowych składników majątkowych, niematerialnych wartości majątku trwałego oraz finansowych składników majątkowych. Można tu więc mówić o inwestycjach rzeczowych, obejmujących nabycie budynków i budowli, maszyn i urządzeń, środków transportu, obiektów produkcyjnych, zapasów itp., inwestycjach niematerialnych, takich jak zakup patentów, licencji itp., oraz inwestycjach finansowych, które oznaczają lokatę środków pieniężnych w udziałach w innych firmach lub w długoterminowych papierach wartościowych, np. w akcjach, obligacjach, bonach skarbowych.

Kredyty mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów i przekrojów. Mimo wielkiego bogactwa form i rodzajów kredytów można przyjąć na cele poznawcze pewne kryteria pozwalające wyodrębnić podstawowe układy klasyfikacyjne. Do nich można zaliczyć klasyfikację kredytów według podmiotów powstających w stosunkach kredytowych, okresu, na jaki udzielono kredytu, przedmiotu kredytu oraz techniki operacji kredytowych.

Cechą charakterystyczną zużycia ekonomicznego jest to, że odnosi się ono do ściśle określonych warunków. Zmiana miejsca użytkowania lub zmiana przeznaczenia może uczynić eksploatację danego środka trwałego ekonomicznie opłacalną. Na przykład wspomniany parowóz, który w eksploatacji na kolei jest nieopłacalny, może być opłacalny w transporcie wewnętrznym lub przetaczaniu wagonów.

Środki trwałe uczestniczące w procesie gospodarczym przedsiębiorstwa zużywają się, co jest szczególnie widoczne w wypadku maszyn i urządzeń oraz środków transportu. Zużycie związane z eksploatacją maszyn i urządzeń może być wynikiem działania czynników mechanicznych, np. ścieranie się współpracujących z sobą elementów maszyn, czynników cieplnych, np. odhartowanie się i zmiana twardości części maszyn, czynników chemicznych, wywołujących korozję części itp. Na zużycie mogą oddziaływać również czynniki związane ze środowiskiem, w którym maszyna pracuje, takie jak na przykład zapylenie lub zawilgocenie atmosfery.

Trzecią grupę stanowi plan rozwoju firmy, określający warunki, jakie muszą być spełnione, by osiągnąć zamierzoną produkcję i sprzedaż, sposób funkcjonowania firmy w przyszłości (tryb zarządzania, struktura organizacji sprzedaży), formę zagospodarowania środków inwestycyjnych (plan inwestycji), znaczenie rozwoju firmy dla miejscowości i regionu, liczbę nowych miejsc pracy.

Jak już wspomniano, przed podjęciem decyzji o udzieleniu kredytu oraz w trakcie jego wykorzystywania bank ocenia, czy efektywność gospodarowania i stan majątkowy kredytobiorcy zapewniają wypłacalność gwarantującą zwrot kredytu z odsetkami w umownych terminach spłaty. Badanie zdolności podmiotu gospodarczego do zaciągania zobowiązań odbywa się zwykle na podstawie różnych danych o wynikach gospodarczych i sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej oraz ich wzajemnych relacji wyrażonych we wskaźnikach umożliwiających syntetyczną ocenę standingu finansowego. Nie ma jednego wzorcowego trybu postępowania w ocenie jednostki gospodarczej ani z góry określonej liczby wskaźników i dlatego poszczególne banki mogą stosować różne mierniki do analizy ekonomicznej podmiotów gospodarczych w zakresie zdolności samofinansowania i możliwości płatniczych na cele kredytowania.

Nie wszystkie wymienione formy kooperacji między przedsiębiorstwem a bankiem są stosowane przez każdy bank. Niektóre banki mogą nie mieć warunków do wykonywania określonych czynności, np. brak skrytek sejfowych, brak warunków do świadczenia usług konsultacyjno-doradczych. Inne czynności bankowe wymagają zgody organów administracji rządowej lub Prezesa Narodowego Banku Polskiego, np. obrót wartościami dewizowymi, emisja papierów wartościowych.

Analiza struktury kosztów pozwala poznać skład wewnętrzny kosztów i opiera się zazwyczaj na stosunku procentowym poszczególnych elementów kosztów do całości kosztów. Struktura kosztów w układzie rodzajowym jest jednym z ważniejszych wskaźników charakteryzujących koszty własne w poszczególnych działach gospodarki, gałęziach i branżach. Zestawienie porównawcze struktury kosztów według układu rodzajowego z planem, z wykonaniem w poprzednich okresach lub między jednostkami gospodarczymi tej samej branży wskazuje w zasadzie kierunek badań analitycznych.